Investing.com – Birleşmiş Milletler (BM), ABD’nin artan gümrük tarifeleri ve yükselen ticaret gerilimlerinin küresel ekonomik büyüme üzerinde olumsuz etkiler yaratacağını açıkladı. BM tarafından yayımlanan yıl ortası ekonomik tahmin raporuna göre, 2025 ve 2026 yıllarında dünya ekonomisi, söz konusu gelişmelerden kaynaklı olarak her iki yıl için de 0,4 puan daha düşük bir büyüme sergileyecek.
BM, bu yıl için küresel büyüme tahminini %2,4, gelecek yıl için ise %2,5 olarak güncelledi. Bu revize edilmiş oranlar, Ocak ayında açıklanan %2,8 ve %2,9’luk öngörülerden düşüş anlamına geliyor. Hatırlanacağı üzere dünya ekonomisi 2024 yılında %2,9 büyüme göstermişti. BM’ye göre bu gerileme, ticaret belirsizlikleri, maliyet baskıları ve finansal türbülanslarla birleşerek daha geniş çapta ekonomik istikrarsızlıklara yol açıyor.
Jeopolitik belirsizlikler ve ekonomik baskılar büyümeyi zorluyor
BM Ekonomik ve Sosyal İşler Dairesi Ekonomik Analiz ve Politika Bölümü Direktörü Shantanu Mukherjee, mevcut küresel ortamı “oldukça gergin” olarak nitelendirdi. Mukherjee, yıl ortası tahminlerinin sunumu sırasında yaptığı açıklamada, dünyada belirsizliğin arttığını ve bu durumun ekonomik kararlar üzerindeki etkisinin daha büyük hale geldiğini vurguladı.
Mukherjee, Ocak ayında yapılan değerlendirmelerde küresel ekonomik büyümenin vasat ancak istikrarlı bir seyir izlemesinin beklendiğini anımsattı. Ancak aradan geçen sürede, ticaret politikalarındaki değişiklikler, artan jeopolitik tansiyon ve ekonomik dalgalanmalar nedeniyle bu beklentilerin olumsuz yönde değiştiğini aktardı. Özellikle ABD’nin ticaret politikalarında attığı yeni adımların ve Çin ile olan ilişkilerdeki gerilimlerin bu değişimin başlıca nedenleri arasında yer aldığı belirtildi.
Yoksul ve az gelişmiş ülkeler daha sert etkilenecek
BM raporu, küresel yavaşlamadan en çok etkilenecek grubu da ortaya koydu. Mukherjee’ye göre en büyük darbe, düşük gelirli ve gelişmekte olan ülkelere yönelecek. Bu ülkelerin büyüme tahminleri Ocak ayında %4,6 olarak açıklanmışken, bu oran Mayıs itibarıyla %4,1’e çekildi.
Raporda, özellikle yoksul ülkelerin karşı karşıya kaldığı dış finansman zorluklarının da altı çizildi. Artan faiz oranları, borçlanma maliyetlerini yükseltirken bu ekonomilerde yatırımların yavaşlamasına neden oluyor. Ayrıca enerji ve gıda fiyatlarında yaşanan dalgalanmalar, söz konusu ülkelerin kırılganlık düzeyini daha da artırıyor. BM, bu değişken yapının insani gelişme çabalarını da sekteye uğratabileceği uyarısında bulundu.
Tedarik zinciri aksamaları ve üretim maliyetleri sorun oluşturuyor
BM ekonomistleri, küresel ekonomiyi tehdit eden diğer dinamikleri de raporlarına yansıttı. Son dönemde artan üretim maliyetleri, enerji fiyatlarındaki oynaklıklar ve arz-talep dengesizlikleri, ekonomik istikrarı tehdit eden unsurlar arasında gösterildi. Tedarik zincirlerinde hâlâ tam anlamıyla toparlanmanın sağlanamaması ise özellikle sanayileşmiş ekonomileri ve ihracata dayalı üretim yapan ülkeleri etkilemeye devam ediyor.
Finansal piyasalardaki dalgalanmalar da BM tarafından dikkatle izlenen bir başka unsur olarak öne çıkıyor. Küresel faiz politikalarındaki farklılaşmalar ve gelişmekte olan ülkelere yönelik sermaye akımlarının zayıflaması, yatırım iştahını azaltıyor. Bu durum, sadece büyüme oranlarını değil aynı zamanda istihdam düzeylerini de doğrudan etkiliyor.
Sonuç olarak BM, 2025 ve 2026 yılları için büyüme beklentilerini düşürerek küresel ekonomide daha temkinli bir görünüm çiziyor. Raporda, özellikle büyük ekonomilerdeki politika hamlelerinin ve jeopolitik gelişmelerin küresel büyüme üzerindeki etkisinin yakından izlenmesi gerektiği vurgulanıyor.
